การกำจัดเชื้อรา : ยับยั้งการเจริญเติบโต
ของเชื้อราที่เป็นอันตรายในบ้าน
![โซฟาที่มีเห็ดขนาดใหญ่ โซฟาที่มีเห็ดขนาดใหญ่](/content/panasonic/th/th/air-solutions/learn-more/breaking-the-mould-stop-growth-of-fungi/_jcr_content/learncontent/freeimage/image.img.png/1703850644220.png)
ไม่เพียงแค่ไม่น่ามอง แต่เชื้อรายังเป็นอันตรายต่อสุขภาพ และส่งผลกระทบต่อครัวเรือนในภูมิภาคต่างๆ เช่น ออสเตรเลีย อินเดีย ญี่ปุ่น อเมริกาเหนือ และยุโรป มากถึง 50%1
แต่เชื้อราที่มีอยู่ทั่วไปนี้คืออะไร และเพราะเหตุใดจึงเป็นปัญหา อ่านต่อเพื่อเรียนรู้เพิ่มเติม
เชื้อราคืออะไร
เชื้อราคือเห็ดราชนิดหนึ่งที่มีเมล็ดเรียกว่า "สปอร์" ซึ่งจะแพร่กระจายทางอากาศ หรือเกาะติดกับสิ่งของ หรือผู้คนเพื่อสืบพันธุ์2
สปอร์ที่มีขนาดเล็กมากเหล่านี้ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า เมื่อแพร่กระจายเข้าสู่บ้านของเรา สปอร์เหล่านี้จะเกาะติดอยู่บนพื้นผิวที่เปียกชื้น และทำให้เชื้อราเจริญเติบโตขึ้น
เชื้อรามักพบได้ทั่วไปตามธรรมชาติ และจำเป็นต่อการย่อยสลายสารอินทรีย์ แต่ก็สามารถพบในบ้านเรือนได้ด้วยเช่นกัน เนื่องจากเชื้อราอาศัยเพียงสภาพแวดล้อมที่อุ่น และชื้นเท่านั้นในการเติบโต3
เชื้อราที่อยู่นอกบ้านเป็นสิ่งที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ เนื่องจากสปอร์จะแพร่กระจายตลอดทั้งปีในสภาพอากาศที่มีลมแรง หรือในฤดูกาลที่มีฝนตกชุก หรือมีหมอกหนา
คุณมักจะเห็นเชื้อราบนใบไม้ร่วงที่คุณเหยียบ บนท่อนไม้ที่หักโค่นลงใกล้ต้นไม้เก่าแก่ หรือกองขยะอินทรีย์ในสนามหลังบ้านของคุณ
เชื้อราภายในอาคารจะเกิดขึ้นเมื่อสปอร์ลอยผ่านเข้ามาตามช่องต่างๆ หรือถูกนำเข้ามาพร้อมกับสัตว์เลี้ยงและผู้คน
จุดที่เรามักจะพบเห็นเชื้อราคือสถานที่ที่เปียกชื้น เช่น
- ห้องน้ำ
- ห้องเก็บของ
- ตู้เก็บของในครัว
- บริเวณใต้อ่างน้ำ
มีเชื้อราชนิดใดบ้าง
เชื้อราที่คุณสามารถพบในบ้านได้บ่อยที่สุด ได้แก่4
- Penicillium
◦ พบได้ในดิน อากาศ และพืชพรรณที่เน่าเปื่อย เชื้อรานี้มักเป็นสีน้ำเงินหรือสีเขียว. - Cladosporium
◦ ปรากฏเป็นอาณานิคมสีเขียว สีน้ำตาล หรือสีดำ และอาจทำให้อาการของโรคหอบหืดและการติดเชื้อไซนัสแย่ลงได้5 - Aspergillus
◦ เนื้อนุ่มหรือเป็นผง อาณานิคมของเชื้อรานี้อาจมีสีต่างกัน แต่ส่วนใหญ่จะมีสีเหลืองซีด. - Alternaria
◦ เกิดขึ้นในที่ชื้น เช่น ฝักบัว และมีสีเทาอมเขียวเข้ม.
เชื้อราบนพื้นผิว
เมื่อเชื้อราเจริญเติบโตบนผนังหรือเฟอร์นิเจอร์ โครงสร้างของวัตถุจะเกิดความเสียหาย และทำให้สิ่งต่างๆ รอบตัวคุณอยู่ในสภาพผุพัง
โดยทั่วไปจุดที่ควรสงสัยว่าอาจจะมีเชื้อราอาศัยอยู่ คือบริเวณที่มีน้ำรั่วซึมหรือมีน้ำท่วมขัง และทำให้พื้นผิวเปียกชื้น เช่น ผนังที่ติดวอลเปเปอร์ กระเบื้องปูพื้น ผนังไม้ ใต้พรม รวมถึงหนังสือที่ไม่ได้จัดเก็บอย่างถูกวิธี
หากมีสภาวะที่เหมาะสม จุลินทรีย์เหล่านี้จะใช้เวลาเพียง 24 ถึง 48 ชั่วโมงเท่านั้นในการงอกออกมาจากสปอร์ และเจริญเติบโตเป็นเชื้อราที่มองเห็นได้ภายใน 18 ถึง 21 วัน6
เชื้อราส่งผลกระทบต่อสุขภาพของคุณอย่างไร
![ผู้หญิงนอนป่วยอยู่บนเตียง ผู้หญิงนอนป่วยอยู่บนเตียง](/content/panasonic/th/th/air-solutions/learn-more/breaking-the-mould-stop-growth-of-fungi/jcr:content/learncontent/learncontentsection_384834352/parsys/textimage/image.img.png/1703850803708.png)
ผลข้างเคียงต่อร่างกาย
โชคดีที่เชื้อราที่พบนอกอาคารนั้นไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ แต่สำหรับผู้ที่เกิดอาการแพ้ได้ง่าย อาจมีอาการดังต่อไปนี้7
- ระคายเคืองตา
- ไอ
- ผิวแห้ง
- คัดจมูก
แต่เมื่อเกิดเชื้อราภายในบ้าน ซึ่งเป็นสถานที่ที่คุณรับประทานอาหาร นอนหลับ และทำงาน คุณก็จะเสี่ยงต่อการสัมผัสกับเชื้อราเป็นระยะเวลานาน
ซึ่งอาจทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น8
- ไอเรื้อรัง
- จาม
- หายใจลำบาก
- หลอดลมอักเสบ
- ระคายเคืองตา
- ไซนัส
การเข้าสู่ร่างกายของเชื้อรา
เชื้อราอย่าง Aspergillus และ Penicillium จะผลิตสารประกอบมีพิษที่เรียกว่าไมโคท็อกซินซึ่งเป็นพิษต่อร่างกายออกมา สารพิษนี้ทำให้เกิดโรคมะเร็ง และทำให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ9
สิ่งที่น่ากลัวคือเชื้อราเหล่านี้สามารถเติบโตบนอาหารได้ เช่น ซีเรียลที่เรารับประทานเป็นอาหารเช้า ถั่วที่เราใส่ในสลัด และเครื่องเทศที่เราใช้ปรุงอาหารให้อร่อย
ยิ่งไปกว่านั้น ยังพบว่าไมโคท็อกซินทำให้เกิดโรคมะเร็งในสัตว์ด้วย นั่นหมายความว่าสัตว์เลี้ยงของเราก็จะได้รับอันตรายจากการรับประทานอาหารที่ปนเปื้อนด้วยเช่นกัน
ผลข้างเคียงต่อจิตใจ
นอกจากอาการทางร่างกายที่ได้กล่าวไปข้างต้นแล้ว การสัมผัสกับเชื้อราในระยะยาวยังอาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพจิตด้วย เช่น10
- ซึมเศร้า
- วิตกกังวล
- ไวต่อแสง
- เหนื่อยล้า
- น้ำหนักขึ้นโดยไม่มีสาเหตุ
- นอนไม่หลับ
- สับสน
จะทราบได้อย่างไรว่ามีเชื้อราเกิดขึ้น
![เชื้อราบนผนัง เชื้อราบนผนัง](/content/panasonic/th/th/air-solutions/learn-more/breaking-the-mould-stop-growth-of-fungi/jcr:content/learncontent/learncontentsection_384834352/parsys/textimage_195515058/image.img.png/1704187919140.png)
สังเกตจากกลิ่น
สัญญาณแรกที่เห็นได้ชัดเจนที่สุดของเชื้อรา คือสิ่งที่หลายคนเรียกว่ากลิ่น "เหม็นอับ" หรือ "เหม็นหืน" ซึ่งจู่ๆ จะเหม็นฟุ้งอยู่ในบ้านของคุณ
ลองตรวจสอบดูว่ากลิ่นนั้นไม่ได้มาจากพรมเก่า หรือผ้าม่านที่มีผุ่นละอองเกาะ จากนั้นจึงหาที่มาของกลิ่น ซึ่งจะทำให้คุณพบเชื้อราในที่สุด
และคุณยังสามารถทราบได้ด้วยว่าปัญหาเชื้อราของคุณรุนแรงเพียงใดจากความเข้มข้นของกลิ่น หากได้กลิ่นเหม็นที่รุนแรง นั่นแสดงว่าเชื้อราเจริญเติบโตมาเป็นระยะเวลานานแล้ว
สังเกตการเปลี่ยนสี
หากเห็นว่าผนังสีขาวสะอาดที่บ้าน หรือสำนักงานเปลี่ยนเป็นสีเทาน่ารังเกียจ คุณอาจจะประสบกับปัญหาเชื้อราเข้าแล้ว
บ่อยครั้งเชื้อราจะเกิดขึ้นในบริเวณซอกมุมของพื้นที่ที่มองเห็นได้ยาก แต่หากลองสังเกตดีๆ คุณจะเห็นการเจริญเติบโตของเชื้อราแผ่เป็นวง เป็นเมือกลื่น มีเส้นใยฟูฟ่อง หรือเป็นผง11
หากพบลักษณะเช่นนี้ ให้คุณตรวจสอบอย่างละเอียดทุกซอกมุมที่คุณสงสัยว่าจะมีปัญหาเชื้อรา
การป้องกัน และกำจัดเชื้อรา
การป้องกันไม่ให้เชื้อราแพร่กระจายไปทั่วบ้าน
ในการจัดการกับเชื้อรานั้น สุภาษิตที่ว่ากันไว้ดีกว่าแก้เป็นจริงเสมอ และคุณสามารถป้องกันเชื้อราได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
1. ตรวจสอบระดับความชื้นอยู่เสมอ
ใช้เครื่องปรับอากาศหรือเครื่องลดความชื้นเพื่อรักษาระดับความชื้นในบ้านให้เหมาะสมที่ 30%-60%
ใช้เซ็นเซอร์วัดความชื้นในบ้านเพื่อทำการตรวจสอบง่ายๆ แต่เครื่องปรับอากาศรุ่นใหม่บางรุ่นจะมีเซ็นเซอร์นี้มาพร้อมกับคุณสมบัติต่างๆ อยู่แล้ว
2. ทำให้อากาศภายในบ้านไหลเวียนได้ดี
การควบแน่นที่มากเกินไปจะทำให้เกิดความชุ่มชื้น หรือความชื้นในปริมาณที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ขนาดเล็ก
ป้องกันความชื้นเหล่านี้โดยการทำให้บ้านของคุณมีอากาศไหลเวียนอยู่เสมอ ซึ่งคุณสามารถทำได้โดยการเปิดหน้าต่าง หรือติดตั้งระบบระบายอากาศ
3. ทำให้พื้นที่แห้ง
หากเกิดการเปียกชื้นในจุดที่ไม่ควรเกิด เป็นไปได้ว่าระบบท่อประปาของคุณอาจรั่วซึม ให้หาว่าเกิดการรั่วซึมที่จุดใด และขันท่อหรือก๊อกที่อาจเป็นต้นเหตุให้แน่นขึ้น
น้ำท่วมก็เป็นสาเหตุสำคัญอีกอย่างหนึ่งของการเจริญเติบโตของเชื้อรา หากเกิดน้ำท่วม พยายามทำให้ทุกจุดในบ้านแห้งภายใน 24 ถึง 48 ชั่วโมง
การกำจัดเชื้อราในบ้าน
![คนสวมชุดคลุมปฏิบัติการสีขาวกำลังทำความสะอาดหน้าต่าง คนสวมชุดคลุมปฏิบัติการสีขาวกำลังทำความสะอาดหน้าต่าง](/content/panasonic/th/th/air-solutions/learn-more/breaking-the-mould-stop-growth-of-fungi/jcr:content/learncontent/learncontentsection_384834352/parsys/textimage_1877934533/image.img.png/1704188226674.png)
การกำจัดเชื้อราที่กำลังเจริญเติบโตเป็นงานอันตราย ดังนั้น จึงควรทำอย่างระมัดระวัง วิธีการกำจัดเชื้อราอย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมีดังนี้
1. เตรียมพร้อม - สวมหน้ากาก N-95 เพื่อหลีกเลี่ยงการหายใจเอาสิ่งปนเปื้อนเข้าไป และสวมอุปกรณ์ป้องกัน เช่น แว่นครอบตา เสื้อแขนยาว ถุงมือ กางเกง และรองเท้าบู๊ต เพื่อลดการสัมผัสทางผิวหนังให้น้อยที่สุด
2. น้ำยาทำความสะอาด - ใช้น้ำยาฟอกขาวในการทำความสะอาดกระเบื้องปูพื้นในห้องน้ำของคุณ หรือใช้น้ำผสมน้ำส้มสายชูในการทำความสะอาดพื้นผิวอื่นๆ
ผงซักฟอกเหมาะสำหรับใช้ซักผ้า แต่หากผ้าดังกล่าวเก่า หรือมีการปนเปื้อนที่มากพอ ให้ทิ้งผ้านั้นไปจะดีที่สุด
3. โทรหาผู้เชี่ยวชาญ - หากวิธีการเช็ดด้วยน้ำส้มสายชูแบบดั้งเดิมไม่ได้ผล คุณไม่ควรฝืนทำสิ่งที่เกินกำลังของตนเอง
ติดต่อบริษัทที่เชี่ยวชาญด้านการตรวจสอบ และกำจัดเชื้อรา บริษัทเหล่านี้จะมีอุปกรณ์ที่พร้อมสำหรับการกำจัดเชื้อรา และยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราที่เป็นอันตรายได้อย่างหมดจด
nanoe™ X ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราในบ้าน
![nanoe™ X ยังสามารถช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราที่บ้านได้อีกด้วย nanoe™ X ยังสามารถช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราที่บ้านได้อีกด้วย](/content/panasonic/th/th/air-solutions/learn-more/breaking-the-mould-stop-growth-of-fungi/jcr:content/learncontent/learncontentsection_384834352/parsys/textimage_137081378/image.img.png/1704188308375.png)
หากพูดถึงผู้เชี่ยวชาญ พานาโซนิคเองก็มีโซลูชันที่สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราได้เช่นกัน
nanoe™ X ที่มีในเครื่องปรับอากาศบางรุ่นคือเทคโนโลยีที่สามารถสร้างอนุภาคน้ำระดับละอองขนาดนาโนที่มีอนุมูลไฮดรอกซิลได้
อนุภาคน้ำที่เต็มไปด้วยอนุมูลไฮดรอกซิลเหล่านี้ สามารถยับยั้งเชื้อราได้หลายชนิดโดยการทำลายโครงสร้างโมเลกุลโปรตีน จึงสามารถขัดขวางการเจริญเติบโตของเชื้อราได้
nanoe™ X สามารถลดอัตราการรอดชีวิตของกลุ่มเชื้อรา Cladosporium ได้ 99% ภายในเวลาเพียง 1 ชั่วโมง12
ส่วนเชื้อรา Aspergillus ที่มีความทนทานเมื่ออยู่ตามธรรมชาติ กลับมีอัตราการรอดชีวิตที่ลดลงถึง 99.5% หลังจากได้สัมผัสกับ nanoe™ X เป็นเวลา 8 ชั่วโมง
เชื้อราที่กำลังเจริญเติบโตอาจเป็นอันตรายหากปล่อยทิ้งไว้ แต่พื้นที่ที่มีการติดตั้งอุปกรณ์อย่างเหมาะสมจะสามารถป้องกันการเกิดขึ้นของเชื้อราได้ตั้งแต่แรก
บ้านที่ปลอดภัยยิ่งขึ้นด้วยเทคโนโลยี nanoe™ X เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับเทคโนโลยี nanoe™ X ที่นี่
1 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8835129/
2 https://www.epa.gov/mold/brief-guide-mold-moisture-and-your-home
3 https://www.ccohs.ca/oshanswers/chemicals/iaq/iaq_mould.html
4 https://www.cdc.gov/mold/faqs.htm
5 https://www.medicalnewstoday.com/articles/320331
6 https://greenorchardgroup.com/how-long-does-it-take-for-mold-to-grow/
7 https://en.wikipedia.org/wiki/Mold_health_issues
8 https://nlr.com.au/articles/mould-exposure-long-term-side-effects
9 https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mycotoxins
10 https://nlr.com.au/articles/mould-exposure-long-term-side-effects
11 https://greenorchardgroup.com/how-to-check-for-mold-in-your-house-or-apartment
12 https://www.panasonic.com/global/hvac/nanoe/all/how-nanoe-works/mould.html
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
> วิธีการดูแลรักษาบ้านให้สะอาดปราศจากเชื้อโรค
> ปัญหากลิ่นไม่พึงประสงค์ภายในบ้าน
ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้อง