ผลกระทบที่คุณคาดไม่ถึง ของความชื้นที่มีต่อสุขภาพ

• ความชื้น: ไอน้ำในอากาศที่มองไม่เห็น
• ความชื้นส่งผลกระทบต่ออุณหภูมิและสุขภาพของคุณอย่างไร
• วิธีการแบบ DIY ง่ายๆ ในการวัดระดับความชื้นภายในบ้าน
• 3 วิธีที่มีประสิทธิภาพในการควบคุมความชื้นภายในอาคาร
• การตั้งค่าอุณหภูมิห้องให้เหมาะสมเพื่อคนที่คุณรัก
• ระดับความชื้นในอาคารที่พอดี = สภาพความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
• รักษาระดับความชื้นในบ้านของคุณให้สมดุลอยู่เสมอด้วยวิธีการที่ชาญฉลาดยิ่งขึ้น

หากคุณเคยรู้สึกว่าอากาศร้อนอบอ้าว และเหนื่อยหมดแรงเมื่อก้าวเข้ามาในบ้าน เป็นไปได้มากว่า ต้นเหตุอาจจะมาจากความชื้น

ไม่ว่าคุณจะกำลังทำงาน พักผ่อน หรือนอนหลับ การรักษาระดับสมดุลความชื้นภายในบ้านจะสามารถช่วยยกระดับความเป็นอยู่ที่ดีให้คุณได้ เมื่อคุณรู้สึกดี พลังและอารมณ์ของคุณก็จะดีขึ้นตามไปด้วย หากระดับความชื้นสูงหรือต่ำเกินไป จะส่งผลเสียต่อสุขภาพของคุณและประสิทธิภาพในการทำงานแต่ละวัน อย่างไรก็ตาม เมื่อความชื้นอยู่ในระดับที่เหมาะสม คุณจะรู้สึกสบายขึ้น จึงทำให้คุณมีสมาธิมากขึ้นขณะทำงานหรือสามารถใช้เวลาพักผ่อนที่บ้านได้อย่างเพลิดเพลินยิ่งขึ้น

แล้วความชื้นคืออะไร และคุณจะสร้างระดับความชื้นที่สมดุลภายในบ้านได้อย่างไร สำหรับบทความในวันนี้ เราจะพูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างระดับความชื้น และความสบายในการอยู่อาศัยของคุณ รวมทั้งเรียนรู้วิธีการวัด และควบคุมความชื้นภายในบ้านที่ได้ผลดี

ความชื้นเป็นองค์ประกอบทางธรรมชาติในชั้นบรรยากาศของเรา และเป็นส่วนสำคัญในวัฏจักรน้ำ เนื่องจากน้ำจะเกิดการระเหยจากแหล่งน้ำและหายไปเมื่อเกิดการควบแน่น ความชื้นหมายถึงปริมาณของไอน้ำ (ความชุ่มชื้น) ที่มีอยู่ในบรรยากาศ การรายงานสภาพอากาศมักจะบรรยายความชื้นในรูปแบบของความชื้นสัมพัทธ์ (RH) ซึ่งเป็นการวัดปริมาณไอน้ำในอากาศเทียบกับปริมาณไอน้ำที่จะทำให้อากาศอิ่มตัวที่อุณหภูมิและแรงดันเท่ากัน¹

ปกติแล้วเมื่ออากาศอุ่น จะสามารถรองรับปริมาณไอน้ำในอากาศได้มากกว่า ดังนั้นระดับความชื้นจึงเพิ่มขึ้น และเช่นเดียวกัน คุณจะพบว่าในพื้นที่ที่หนาวเย็นจะมีระดับความชื้นต่ำกว่า เนื่องจากอากาศที่เย็นกว่าไม่สามารถรองรับความชื้นได้มากนัก

ความชื้นและอุณหภูมิมีความสัมพันธ์กันในระดับหนึ่ง ต่อไปนี้คือวิธีการคำนวณผลกระทบของความชื้นที่มีต่ออุณหภูมิง่ายๆ โดยใช้ดัชนีความร้อน²

ยกตัวอย่างเช่น อุณหภูมิอากาศที่ 30°C และมีความชื้นสัมพัทธ์ 80% จะทำให้รู้สึกเหมือนอุณหภูมิประมาณ 38°C อุณหภูมิที่รู้สึกได้จะขึ้นอยู่กับความรู้สึกของแต่ละบุคคลและเป็นผลมาจากหลายปัจจัย เช่น การตั้งครรภ์ ปริมาณน้ำที่ได้รับ องค์ประกอบของร่างกาย อัตราการเผาผลาญ แต่ยังมีปัจจัยอื่นๆ อีก

ความชื้นที่สูงหรือต่ำเกินไปอาจทำให้รู้สึกอึดอัด ไม่สบาย หรืออาจทำให้สิ่งของภายในบ้านของคุณเสียหายได้ มาดูกันว่าผลกระทบที่พบได้บ่อยที่สุดจากระดับความชื้นที่สูงและต่ำคืออะไร

• รู้สึกเหนอะหนะ
   เมื่ออากาศมีไอน้ำในสัดส่วนที่สูง เหงื่อของเราจะสะสมบนผิวหนังโดยไม่สามารถระเหยออกไปได้ ซึ่งจะทำให้รู้สึกเหนียวตัว จากนั้น ร่างกายของเราจะทำงานหนักขึ้นเพื่อให้อุณหภูมิต่ำลงและเริ่มเกิดความร้อนสูง ซึ่งจะทำให้อารมณ์ สมาธิ และความสามารถในการทำงานของเราลดน้อยลง

• หายใจไม่สะดวก
   เนื่องจากความชื้นสูงทำให้รู้สึกว่าอากาศมีความหนาแน่น ร่างกายของคุณจึงใช้ความพยายามมากขึ้นในการหายใจ ซึ่งจะทำให้คุณรู้สึกเหนื่อยและหายใจไม่สะดวกแม้คุณจะกำลังทำงานเบาๆ ก็ตาม

• นอนไม่หลับ
  อุณหภูมิร่างกายที่ลดลงเป็นองค์ประกอบที่จำเป็นสำหรับการนอนหลับให้สนิทในเวลากลางคืน ความชื้นสูงจะส่งผลต่อความสามารถของร่างกายในการควบคุมอุณหภูมิขณะนอนหลับเนื่องจากมีเหงื่อออกจากความร้อน ดังนั้น คุณจึงไม่ได้พักผ่อนและรู้สึกเหนื่อยในวันถัดไป

• ภูมิแพ้
  เมื่อวัสดุในอาคารหรืออุปกรณ์ตกแต่งเกิดความเปียกชื้นเป็นระยะเวลานาน เชื้อราและแบคทีเรียมักจะมาอาศัยอยู่บนวัสดุเหล่านี้และทำให้เกิดอนุภาคขนาดเล็กในอากาศซึ่งทำให้เกิดอาการภูมิแพ้ได้ ไรฝุ่นเจริญเติบโตได้ดีในพื้นที่ที่มีความชื้นสูงเนื่องจากไรฝุ่นจะดูดซับความชุ่มชื้นจากอากาศเพื่อใช้ในการดำรงชีวิต สารก่อภูมิแพ้เหล่านี้จะเกาะติดอยู่บนเส้นใยผ้า เช่น ผ้าปูที่นอน ที่นอน ผ้าม่าน เฟอร์นิเจอร์ และพรม ซึ่งอาจกระตุ้นให้เกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้ได้

• ผิวแห้ง
  ในสภาพแวดล้อมที่มีความชื้นต่ำ ความชุ่มชื้นจะถูกดึงออกไปจากผิวหนังชั้นบนสุดของเราจึงทำให้ผิวแห้ง ซึ่งอาการมีหลายระดับตั้งแต่ผิวหยาบกระด้างเพียงเล็กน้อยไปจนถึงผิวหนังหรือหนังศีรษะลอกเป็นแผ่น เมื่อผิวขาดความชุ่มชื้น คุณจะรู้สึกคันและรู้สึกได้ว่าผิวหนัง ลำคอ ตา และจมูกแห้ง นอกจากนี้ ผิวที่แห้งยังดูยืดหยุ่นน้อย และทำให้มองเห็นริ้วรอย ร่องลึก รวมถึงจุดด่างดำได้ชัดเจนขึ้น ซึ่งทำให้คุณดูแก่ลง

• ของใช้ภายในบ้านเสียหาย
  คุณเคยรู้สึกเหมือนถูกไฟช็อตเล็กน้อยจากการสัมผัสกับลูกบิดประตูหรือไม่ ปรากฏการณ์นี้มักเกิดจากการสะสมของประจุไฟฟ้าสถิตจำนวนมากบนวัสดุที่เป็นฉนวนซึ่งกระแสไฟฟ้าไม่สามารถไหลผ่านได้อย่างสะดวก ในสภาพแวดล้อมที่มีความชื้นต่ำ จะมีโมเลกุลน้ำในอากาศไม่เพียงพอสำหรับการกระจายประจุไฟฟ้าสถิตเหล่านี้ และปริมาณประจุส่วนเกินจะเกิดการถ่ายเทออกไปจนสมดุลเมื่อได้สัมผัสกับตัวนำประจุอีกตัวหนึ่งเท่านั้น ซึ่งจะทำให้ของใช้ภายในบ้านได้รับความเสียหาย

• ไข้หวัดใหญ่
  การศึกษาวิจัยแสดงให้เห็นว่าความชื้นต่ำทำให้ไวรัสในอากาศแพร่กระจายได้มากขึ้นและไกลขึ้นในสภาพแวดล้อมที่มีความชุ่มชื้นในอากาศน้อยกว่า อีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้โรคหวัดและไข้หวัดใหญ่แพร่กระจายได้ง่ายในสภาพแวดล้อมที่มีความชื้นต่ำเป็นเพราะอากาศที่แห้งจะทำให้เยื่อบุระบบทางเดินหายใจในปากและจมูกแห้งไปด้วย ซึ่งเยื่อบุเหล่านี้เป็นปราการชั้นแรกในการป้องกันการติดเชื้อ จึงทำให้ไวรัสเข้าสู่ร่างกายได้อย่างง่ายดาย

• อันตรายต่อสุขภาพ
  อากาศที่แห้งเกินไปจะทำให้ไรฝุ่น เชื้อรา และแบคทีเรียแห้งและกระจายออกไปสู่อากาศ ซึ่งอาจทำให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพโดยไม่จำเป็นเมื่อหายใจเข้าไป

• ใช้ก้อนน้ำแข็ง
  ใส่น้ำแข็งก้อนเล็กน้อยลงในแก้ว จากนั้นรอสองถึงสามนาที หากมีหยดน้ำก่อตัวขึ้นเพียงเล็กน้อยที่ด้านนอกแก้ว แปลว่าอากาศแห้ง (ความชื้นต่ำ) หากมีหยดน้ำก่อตัวขึ้นเป็นจำนวนมากและเกิดการควบแน่นอย่างรวดเร็วที่ด้านนอกแก้ว แปลว่าอากาศชื้น (ความชื้นสูง)

• ใช้มาตรวัดความชื้น 
  มาตรวัดความชื้นแบบอนาล็อกใช้วัสดุที่ไวต่อความชื้นผูกติดไว้กับสปริงลวดซึ่งเป็นตัวควบคุมเข็มบนแป้นวงกลม มาตรวัดนี้มีราคาถูก ทนทาน และใช้งานง่ายแต่มีความแม่นยำไม่เท่าอุปกรณ์แบบดิจิทัล และตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงความชื้นแบบกะทันหันได้ช้า

มาตรวัดความชื้นแบบดิจิทัลบอกความชื้นได้โดยใช้เซ็นเซอร์ในการวัดกระแสไฟฟ้าซึ่งได้รับผลกระทบจากระดับความชื้น มาตรวัดแบบนี้จะมีความแม่นยำสูงกว่า และอาจบอกข้อมูลอื่นๆ เพิ่มเติมได้ด้วย เช่น ช่วงระดับความชื้นที่ทำให้รู้สึกสบายรวมถึงค่าสูงสุด และต่ำสุดในแต่ละวัน

• แอปมาตรวัดความชื้นสำหรับ Android หรือ iOS
  คุณสามารถติดตั้งแอปมาตรวัดความชื้นลงบนโทรศัพท์ได้ บางรุ่นจำเป็นต้องเชื่อมต่อกับเซ็นเซอร์วัดความชื้น ในขณะที่สมาร์ทโฟนรุ่นใหม่กว่าหรือทันสมัยกว่าจะมีเซ็นเซอร์ในตัวและสามารถทำงานร่วมกับแอปวัดความดันบรรยากาศหรือแอปวัดระดับความสูงได้ แอปอื่นๆ จะแสดงระดับความชื้นและอุณหภูมิในพื้นที่ที่คุณอาศัยอยู่

1. เครื่องลดความชื้น - เครื่องลดความชื้นเป็นวิธีหนึ่งที่ได้รับความนิยมมากที่สุดและมีประสิทธิภาพในการควบคุมความชื้นภายในอาคาร เครื่องลดความชื้นทำงานโดยการกำจัดไอน้ำส่วนเกินในอากาศออกไป

2. ทำให้บ้านของคุณมีการระบายอากาศ - การระบายอากาศเป็นอีกวิธีหนึ่งที่มีประสิทธิภาพในการกระจายความชื้นภายในอาคารออกไป ก่อนอาบน้ำหรือทำอาหาร อย่าลืมเปิดหน้าต่างหรือเปิดเครื่องดูดควันเพื่อให้ความชื้นส่วนเกินถ่ายเทออกไปข้างนอกบ้านได้ การระบายอากาศที่เหมาะสมจะทำให้คุณภาพอากาศภายในบ้านดีขึ้น

3. ใช้เครื่องปรับอากาศ - เครื่องปรับอากาศสามารถทำให้บ้านของคุณเย็นลงและช่วยลดระดับความชื้นได้ หากตั้งค่าอุณหภูมิไว้อย่างเหมาสม เครื่องปรับอากาศจะช่วยให้สภาพแวดล้อมภายในบ้านมีความสะดวกสบาย ทำความสะอาดแผ่นกรองอากาศอย่างสม่ำเสมอเพื่อขจัดการอุดตันของฝุ่นละอองที่สะสม

ระดับความชื้นสัมพัทธ์ (RH) ภายในอาคารที่เหมาะสมโดยพิจารณาจากข้อมูลประชากร 3 กลุ่มของครัวเรือนทั่วไปที่แนะนำคือระหว่าง 40-60% การตั้งค่า RH และอุณหภูมิของเครื่องปรับอากาศด้านล่างเป็นแนวทางทั่วไป และอาจแตกต่างกันในแต่ละบุคคล

• ทารกและเด็กเล็ก
  การนอนหลับที่ดีในตอนกลางคืนจำเป็นต่อการเจริญเติบที่สมวัยของทารกและเด็กเล็ก ตรวจสอบอุณหภูมิร่างกายของทารกโดยการสัมผัสที่หน้าอกหรือท้องของลูกของคุณเพื่อให้ทราบอุณหภูมิที่ถูกต้องยิ่งขึ้น หากลูกน้อยของคุณมีเหงื่อออกหรือรู้สึกร้อนเมื่อสัมผัส อาจมีสาเหตุมาจากความร้อน และหากลูกของคุณตัวสั่นหรือหายใจลำบาก ห้องอาจเย็นเกินไป

การตั้งค่า RH:
ระดับความชื้นภายในอาคารที่เหมาะสมสำหรับห้องเด็กทารกควรอยู่ระหว่าง 30% - 50%

อุณหภูมิเครื่องปรับอากาศ:
การตั้งค่าเครื่องปรับอากาศที่เหมาะสมสำหรับห้องเด็กทารกควรอยู่ระหว่าง 20°C - 22°C³

• คุณแม่ตั้งครรภ์
  คุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์มักจะรู้สึกร้อนกว่าปกติเนื่องจากปริมาณเลือดและอัตราการเผาผลาญที่เพิ่มขึ้น คุณจึงรู้สึกร้อนมาก คุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ส่วนใหญ่จะมีปัญหาในการนอนหลับเนื่องจากรู้สึกไม่สบายตัว ทั้งนี้เป็นเพราะการเปลี่ยนแปลงหลายอย่างในร่างกายขณะตั้งครรภ์ ดังนั้น คุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์จึงจำเป็นต้องนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ

การตั้งค่า RH:
สำหรับคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ ความชื้นสัมพัทธ์ควรอยู่ที่ระดับ 45%

อุณหภูมิเครื่องปรับอากาศ:
การตั้งค่าเครื่องปรับอากาศที่เหมาะสมควรอยู่ระหว่าง 26°C - 28°C⁴

• ผู้สูงอายุ
  โดยปกติแล้ว ห้องของผู้สูงอายุจะค่อนข้างอุ่น ทั้งนี้จากการศึกษาวิจัยพบว่าเป็นเพราะเมื่อเราแก่ตัวลง ผนังหลอดเลือดจะยืดหยุ่นน้อยลง หัวใจจึงสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงผิวหนังให้เพียงพอได้ยากขึ้น ทำให้ชั้นไขมันใต้ผิวหนังบางลง และไม่สามารถเก็บกักความร้อนได้ดีเหมือนก่อน⁵, อุณหภูมิห้องเย็นใช้เวลาเพียง 45 นาทีจึงจะส่งผลสำคัญต่อผู้สูงอายุ.

การตั้งค่า RH:
สำหรับผู้สูงอายุที่พักผ่อนในบ้าน ความชื้นสัมพัทธ์ควรน้อยกว่าหรือเท่ากับ 55%.

อุณหภูมิเครื่องปรับอากาศ:
การตั้งค่า AC ที่เหมาะสมควรอยู่ที่ประมาณ 25°C.⁶

การรักษาระดับความชื้นภายในอาคารให้สมดุลอยู่เสมอมีความจำเป็นสำหรับคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของคุณ การลงทุนซื้อเครื่องปรับอากาศดีๆ ที่มีระบบฟอกอากาศเป็นวิธีหนึ่งที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการปรับปรุงคุณภาพอากาศภายในอาคาร และยังสามารถป้องกันการเจริญเติบโตของสารก่อภูมิแพ้ที่อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพและของใช้ในครัวเรือนของคุณด้วย

เครื่องปรับอากาศพานาโซนิค มีเซ็นเซอร์วัดความชื้นและฟังก์ชัน iAUTO-X ที่สามารถสร้างระดับความชื้นที่เหมาะสมในทุกๆ ห้องได้โดยอัตโนมัติเพื่อให้คุณนอนหลับพักผ่อนได้อย่างเต็มที่ นอกจากนั้น เครื่องปรับอากาศพานาโซนิค ที่มีเซ็นเซอร์วัดความชื้น และฟังก์ชัน iAUTO-X จะตรวจสอบ และปรับระดับความชื้นสัมพัทธ์ให้ต่ำกว่า 60% อยู่เสมอเพื่อสภาพแวดล้อมการนอนที่เหมาะสม คุณจึงสามารถพักผ่อนในบ้านได้อย่างมีความสุข และนอนหลับได้ดีขึ้นด้วยความรู้สึกเย็นสบาย

nanoe™ X ของพานาโซนิค จะกระจายอนุมูลไฮดรอกซิลขนาดนาโนที่ถูกกักเก็บในน้ำออกสู่อากาศในปริมาณมหาศาล เพื่อยับยั้งสารมลพิษต่างๆ เช่น แบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา สารก่อภูมิแพ้ ละอองเกสรดอกไม้ PM2.5 และซึมลึกลงไปในเส้นใยผ้าเพื่อการกำจัดกลิ่นอย่างมีประสิทธิภาพ

เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับเทคโนโลยี nanoe™ X ที่นี่

ลิงค์บทความ

¹ https://www.weather.gov/lmk/humidity
² https://www.calculator.net/heat-index-calculator.html
³ https://www.weatherstationadvisor.com/ideal-humidity-for-baby/
⁴ https://www.motherread.net/encyclopedias/pregnancy/precautions-during-pregnancy/matters-needing-attention-in-pregnant-womens-daily-life/can-pregnant-women-blow-air-conditioners
⁵ https://academic.oup.com/ageing/article/43/4/571/2812220?login=true
⁶ https://www.lssliving.org/news/resources/what-temperature-is-dangerous-for-elderly/

เรื่องที่เกี่ยวข้อง

> อนุภาคฝุ่นละออง PM2.5: มาดูกันว่าเราจะสามารถลดการรับสัมผัสและปกป้องตนเองได้อย่างไร
> เปิดเผยความเชื่อและความจริงเกี่ยวกับคุณภาพอากาศในอาคาร