Tác động không ngờ của độ ẩm đến sức khoẻ của bạn

• Độ ẩm: Hơi nước vô hình trong không khí
• Độ ẩm ảnh hưởng đến nhiệt độ và sức khoẻ của bạn như thế nào?
• Các phương pháp tự đo nhanh độ ẩm trong nhà
• 3 cách kiểm soát độ ẩm trong nhà hiệu quả
• Cách thiết lập nhiệt độ phòng lý tưởng cho những người thân yêu của bạn
• Độ ẩm trong nhà cân bằng = Môi trường sống tốt hơn
• Giữ độ ẩm trong nhà cân bằng mỗi ngày một cách thông minh

Nếu bạn cảm thấy một bầu không khí ngột ngạt, uể oải và thiếu năng lượng khi bước vào nhà thì rất có thể thủ phạm chính là độ ẩm.

Dù là khi làm việc, thư giãn hay đi ngủ; việc duy trì độ ẩm cân bằng trong nhà có thể giúp tăng cường sức khỏe tổng thể của bạn. Khi bạn cảm thấy vui vẻ, năng lượng và tâm trạng của bạn sẽ được cải thiện đáng kể. Còn khi độ ẩm quá cao hoặc quá thấp thì đều sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và năng suất làm việc hàng ngày của bạn. Tuy nhiên, khi độ ẩm đạt mức vừa phải, bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn; từ đó tập trung tốt hơn khi làm việc hoặc khi tận hưởng khoảng thời gian thư giãn tại nhà.

Vậy độ ẩm là gì và làm thế nào để cân bằng độ ẩm trong nhà sao cho phù hợp? Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ thảo luận về mối liên hệ giữa độ ẩm và sự thoải mái trong cuộc sống của bạn, đồng thời tìm hiểu các cách đo và kiểm soát độ ẩm trong nhà hiệu quả.

Độ ẩm là một phần tự nhiên của bầu khí quyển. Độ ẩm cũng là một phần không thể thiếu trong vòng tuần hoàn nước, vì nước bốc hơi lên và ngưng tụ thành hơi nước tạo ra độ ẩm. Độ ẩm có thể hiểu một cách đơn giản là lượng hơi nước (hơi ẩm) có trong không khí. Các báo cáo thời tiết thường đo độ ẩm dưới dạng Độ ẩm tương đối (RH), đây là phương pháp đo lượng hơi nước có trong không khí so với lượng hơi nước mà không khí đó có thể chứa ở một nhiệt độ và áp suất nhất định.¹

Thông thường, khi trời ấm, không khí chứa nhiều hơi nước hơn, từ đó làm gia tăng độ ẩm. Ngược lại, độ ẩm ở những khu vực lạnh hơn cũng sẽ thấp hơn vì hơi nước khó ngưng tụ trong không khí lạnh.

Độ ẩm và nhiệt độ có liên hệ với nhau một phần nào đó. Dưới đây là phép tính nhanh sử dụng Chỉ số nóng bức để thể hiện tác động của độ ẩm đến nhiệt độ.²

Ví dụ: nhiệt độ không khí là 30°C với độ ẩm tương đối là 80% thì nhiệt độ cảm nhận thực tế sẽ là khoảng 38°C. Nhiệt độ cảm nhận thực tế mang tính chủ quan và có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố, bao gồm nhưng không giới hạn ở việc mang thai, lượng nước trong cơ thể, tỷ lệ các thành phần và tốc độ trao đổi chất của cơ thể.

Độ ẩm quá thấp hay quá cao đều có thể khiến bạn khó chịu, bị bệnh và thậm chí làm hỏng đồ đạc trong nhà của bạn. Hãy cùng tìm hiểu 3 tác động phổ biến nhất khi độ ẩm cao và thấp.

• Tạo cảm giác nhớp nháp
   Khi tỷ lệ hơi nước trong không khí quá cao, mồ hôi không bay hơi đi mà bắt đầu tích tụ trên da, tạo ra cảm giác nhớp nháp. Khi đó, cơ thể phải hoạt động nhiều hơn để làm mát và bắt đầu bị quá nhiệt, điều này làm giảm tinh thần, khả năng tập trung và năng suất tổng thể của chúng ta.

• Gây khó thở
   Vì độ ẩm cao làm cho không khí đặc và dày hơn nên cơ thể bạn phải hoạt động nhiều hơn để thở bình thường, từ đó khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và khó thở ngay cả khi chỉ làm những việc nhẹ nhàng.

• Gây thiếu ngủ
   Giảm nhiệt độ cơ thể là một phần cần thiết để có một giấc ngủ ngon. Độ ẩm cao ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh nhiệt độ của cơ thể trong khi ngủ do đổ mồ hôi vì nóng, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và bồn chồn vào ngày hôm sau.

• Gây dị ứng
   Khi vật liệu xây dựng hoặc đồ đạc bị ẩm ướt trong một thời gian, nấm mốc và vi khuẩn sẽ xâm chiếm những vật liệu này và sản sinh ra các hạt cực nhỏ trong không khí có thể gây dị ứng. Mạt bụi phát triển mạnh ở những nơi có độ ẩm cao vì chúng hấp thụ hơi ẩm từ không khí để tồn tại. Những chất gây dị ứng này bám vào các loại vải như chăn mền, nệm, rèm, đồ nội thất và thảm, có thể gây ra phản ứng dị ứng.

• Gây khô da
  Trong môi trường độ ẩm thấp, hơi ẩm ở các lớp trên cùng của da bị hút ra và gây khô da với mức độ từ sần sùi nhẹ cho đến bong tróc da và da đầu. Khi da thiếu độ ẩm, bạn có thể bị ngứa và khô ở da, họng, mắt và mũi. Bên cạnh đó, da khô cũng thô ráp hơn với các nếp nhăn, vết chân chim, vết thâm cũng xuất hiện nhiều hơn, khiến bạn trông già hơn.

• Gây hư hỏng các thiết bị gia dụng
  Bạn đã bao giờ bị giật điện khi chạm vào nắm đấm cửa chưa? Thường thì hiện tượng này xảy ra do có tĩnh điện dư thừa tích tụ trên bề mặt vật liệu không dẫn điện. Trong môi trường độ ẩm thấp, không khí không có đủ phân tử nước để truyền các điện tích tĩnh này đi và lượng điện tích mất cân bằng sẽ chỉ được cân bằng khi tiếp xúc với một vật dẫn điện khác. Sự tiếp xúc này có thể gây hư hỏng các thiết bị gia dụng.

• Gây bệnh cúm
  Nghiên cứu đã chỉ ra rằng độ ẩm thấp khiến vi-rút lây lan nhanh hơn trong không khí và phát tán xa hơn trong môi trường có ít hơi ẩm. Một lý do khác khiến bệnh cúm và cảm lạnh dễ lây lan trong môi trường độ ẩm thấp là do không khí khô làm khô màng nhầy trong miệng và mũi, vốn là lớp bảo vệ đầu tiên chống lại sự lây nhiễm, do đó không thể ngăn các loại vi-rút này dễ dàng xâm nhập vào cơ thể.

• Gây rủi ro về sức khoẻ 
  Không khí quá khô sẽ làm cho mạt bụi, nấm mốc và vi khuẩn hoá khô và có thể lơ lửng trong không khí. Nếu hít phải, bạn sẽ gặp các rủi ro không cần thiết cho sức khoẻ của mình.

• Phương pháp hộp băng
   Đặt vài viên đá vào một cốc và đợi trong vài phút. Nếu chỉ có vài giọt nước hình thành trên thành cốc, có nghĩa là không khí khô (độ ẩm thấp). Nếu có nhiều giọt nước hình thành và ngưng tụ nhanh chóng trên thành cốc, có nghĩa là không khí ẩm (độ ẩm cao).

• Ẩm kế
  Ẩm kế cơ sử dụng một vật liệu nhạy cảm với độ ẩm được gắn vào lò xo cuộn điều khiển kim chỉ thị trên mặt ẩm kế. Loại ẩm kế này có giá cả phải chăng, bền và dễ sử dụng nhưng không chính xác bằng ẩm kế điện tử và phản ứng chậm với những thay đổi đột ngột về độ ẩm.
  
   Ẩm kế điện tử đo độ ẩm bằng cách sử dụng cảm biến để theo dõi một dòng điện nhạy cảm với độ ẩm. Loại ẩm kế này chính xác hơn và có thể cung cấp nhiều thông tin hơn, ví dụ: phạm vi độ ẩm thoải mái và mức độ ẩm cao và thấp hàng ngày.

• Các ứng dụng ẩm kế dành cho Android hoặc iOS
   Bạn cũng có thể cài đặt các ứng dụng ẩm kế trên điện thoại của mình. Một số ứng dụng cần phải kết nối với cảm biến độ ẩm. Một số dòng điện thoại thông minh đời mới hoặc cao cấp có tích hợp sẵn cảm biến để hoạt động với các ứng dụng đo áp suất và đo độ cao. Các ứng dụng khác sẽ hiển thị mức độ ẩm và nhiệt độ tại khu vực mà bạn đang đứng.

1. Dùng máy hút ẩm
Máy hút ẩm là một trong những cách phổ biến nhưng hiệu quả nhất để kiểm soát độ ẩm trong nhà.
Máy hút ẩm hoạt động theo cơ chế loại bỏ lượng hơi nước dư thừa trong không khí.

2. Đảm bảo nhà của bạn thông thoáng
Thông gió là một cách hiệu quả khác giúp phân tán độ ẩm trong nhà. Trước khi bạn tắm hoặc nấu ăn, hãy nhớ mở cửa sổ hoặc bật quạt thông gió để hơi ẩm dư thừa có thể bay ra ngoài. Thông gió đúng cách có thể cải thiện chất lượng không khí trong nhà của bạn.

3. Dùng điều hòa không khí
Điều hoà không khí có thể làm mát không khí trong nhà và giảm độ ẩm. Nếu thiết lập mức nhiệt độ phù hợp, điều hoà không khí có thể duy trì môi trường thoải mái trong nhà. Hãy nhớ vệ sinh bộ lọc khí thường xuyên để loại bỏ bụi bẩn tích tụ.

Với một hộ gia đình bình thường có 3 người thì độ ẩm tương đối (RH) lý tưởng được khuyến nghị nên nằm trong khoảng từ 40% đến 60%. Cách thiết lập nhiệt độ điều hoà không khí (AC) và độ ẩm tương đối (RH) dưới đây là hướng dẫn chung và có thể thay đổi tùy theo từng cá nhân.

• Trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi
  Giấc ngủ ngon rất quan trọng cho sự phát triển khoẻ mạnh của trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi. Bạn nên đo nhiệt độ của trẻ tại ngực hoặc bụng để có kết quả chính xác hơn. Nếu trẻ đổ mồ hôi và sờ vào thấy nóng thì có thể là do trời quá nóng, còn nếu trẻ run rẩy hoặc khó thở thì có thể là do nhiệt độ trong phòng quá lạnh.
  
  Cài đặt độ ẩm tương đối:
  Mức độ ẩm lý tưởng trong phòng của trẻ nên nằm trong khoảng từ 30% đến 50%.
  
  Nhiệt độ điều hoà không khí:
  Mức nhiệt độ điều hoà lý tưởng trong phòng của trẻ nên nằm trong khoảng từ 20°C đến 22°C.³

• Phụ nữ mang thai
  Khi mang thai, lượng máu và tốc độ trao đổi chất trong cơ thể phụ nữ tăng lên, khiến họ cảm thấy nóng trong người hơn. Hầu hết phụ nữ mang thai đều khó ngủ vì họ không thấy thoải mái do cơ thể có nhiều thay đổi khi mang thai, vậy nên việc đảm bảo cho các bà bầu có một giấc ngủ ngon là rất quan trọng.
  
  Cài đặt độ ẩm tương đối:
  Đối với phụ nữ mang thai, độ ẩm tương đối nên nằm trong khoảng 45%.
  
  Nhiệt độ điều hoà không khí:
  Mức nhiệt độ điều hoà lý tưởng nên trong nằm trong khoảng từ 26°C đến 28°C.⁴

• Người cao tuổi
  Đối với người cao tuổi, nhiệt độ trong phòng nên ở mức hơi ấm. Vì khi một người già đi, độ đàn hồi của thành mạch máu cũng giảm đi khiến cho tim khó có thể bơm đủ máu đến da, khiến cho lớp mỡ dưới da trở nên mỏng hơn và không còn giữ được nhiệt như trước. Dựa theo nghiên cứu⁵, chỉ cần 45 phút, nhiệt độ phòng lạnh đã có tác động đáng kể đến người già.
  
  Cài đặt RH:
  Đối với người già thư giãn trong nhà, độ ẩm tương đối phải nhỏ hơn hoặc bằng 55%.
  Nhiệt độ điều hòa:
  Cài đặt điều hòa lý tưởng nên ở khoảng 25°C.⁶

Việc duy trì độ ẩm cân bằng trong nhà rất quan trọng trong việc hướng đến môi trường sống tốt hơn. Đầu tư vào một chiếc điều hoà không khí tốt có hệ thống lọc khí là một trong những cách tốt nhất không chỉ giúp cải thiện chất lượng không khí trong nhà mà còn giúp ngăn ngừa sự phát triển của các chất gây dị ứng có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ của bạn và đồ vật trong nhà.

Dòng sản phẩm điều hoà không khí trang bị Cảm biến độ ẩm cùng tính năng iAUTO-X của Panasonic có thể tự động tạo ra độ ẩm lý tưởng trong mỗi phòng để bạn có một giấc ngủ thoải mái. Bên cạnh đó, điều hoà không khí tích hợp Cảm biến độ ẩm và tính năng iAUTO-X của Panasonic có thể liên tục theo dõi và điều chỉnh mức độ ẩm tương đối xuống dưới 60% để tạo môi trường ngủ tối ưu, nhằm giúp bạn cảm thấy thoải mái khi ở trong nhà và tận hưởng giấc ngủ ngon hơn nhờ chức năng làm mát dễ chịu.

Panasonic nanoe™ X là công nghệ phun một lượng lớn các hạt hydroxyl bọc trong nước với kích cỡ nano vào không khí để ức chế các chất gây ô nhiễm như vi khuẩn và vi-rút, nấm mốc, chất gây dị ứng, phấn hoa, bụi mịn PM2.5, đồng thời thấm sâu vào trong các loại vải để khử mùi hiệu quả.

Tìm hiểu thêm về công nghệ nanoe™ X tại đây.

Liên kết bài viết

¹ https://www.weather.gov/lmk/humidity
² https://www.calculator.net/heat-index-calculator.html
³ https://www.weatherstationadvisor.com/ideal-humidity-for-baby/
⁴ https://www.motherread.net/encyclopedias/pregnancy/precautions-during-pregnancy/matters-needing-attention-in-pregnant-womens-daily-life/can-pregnant-women-blow-air-conditioners
⁵ https://academic.oup.com/ageing/article/43/4/571/2812220?login=true
⁶ https://www.lssliving.org/news/resources/what-temperature-is-dangerous-for-elderly/

Bài đăng liên quan

> Vấn đề bụi mịn PM2.5: Hãy cùng tìm hiểu cách bảo vệ bản thân và giảm thiểu mức độ phơi nhiễm
> Làm sáng tỏ những quan niệm sai lầm và sự thật về chất lượng không khí trong nhà