Czego możemy się nauczyć od Saamów? Jak żyć w zgodzie z naturą, zamiast ją wykorzystywać. Ten rdzenny lud ugrofiński zamieszkuje Laponię, która obejmuje obecnie rozległe obszary północnej Norwegii, Szwecji, Finlandii i Półwyspu Kolskiego w obwodzie murmańskim w Rosji. Joakim Odelberg, ambasador marki LUMIX, udał się na północ, aby sfotografować brata i siostrę, którzy wybrali tradycyjny styl życia, poświęcając się hodowli reniferów. Pracując w trudnych warunkach, przy temperaturach sięgających nawet 34 stopni poniżej zera, poddał próbie nie tylko siebie, ale także swój sprzęt. Zabrał ze sobą nowy obiektyw LUMIX S 70–300 mm. „Nawet w tak ekstremalnym mrozie mogłem polegać na moich aparatach LUMIX S5 i S1H. Nowy obiektyw zdecydowanie zasłużył na miejsce w mojej torbie na aparaty”.
Odelberg mieszka w Szwecji. „Mamy rdzennych mieszkańców, ale większość Szwedów nie wie zbyt wiele o ich stylu życia. Podobnie jak w przypadku wielu rdzennych plemion, rząd zbytnio się o nich nie troszczy. Walczą o utrzymanie tradycyjnego stylu życia. Hodowla reniferów jest coraz trudniejsza ze względu na zmiany klimatu i dewastację starych lasów na północy. Powoduje to problemy dla reniferów i innych dzikich zwierząt, ponieważ nie tylko przyczynia się do niszczenia ich siedlisk, ale też utrudnia im znalezienie wystarczającej ilości pożywienia”.
„Saamowie nie debatują nad tym, czy zmiany klimatu faktycznie następują czy nie: oni widzą wpływ tych zmian wszędzie wokół siebie. Zimy były kiedyś znacznie chłodniejsze. Nie było zbyt wielu dni, kiedy temperatura wzrastała powyżej zera. Obecnie obserwują coraz więcej dni z wyższymi temperaturami i coraz więcej topniejącego śniegu. Kiedy znów nastaje zimno, śnieg i woda zamarzają, tworząc grubszą warstwę lodu. Utrudnia to reniferom dotarcie do znajdującego się pod śniegiem i lodem mchu, który jest kluczowym składnikiem ich pożywienia”.
Inny ważny składnik ich diety można znaleźć w lesie. „Brodaczka, rodzaj mchu rosnącego na drzewach, jest kolejnym ważnym dla reniferów źródłem składników odżywczych. Ten rodzaj porostów można znaleźć w starych lasach na północy, ale są one wycinane, więc to źródło pożywienia zanika. Stare drzewa są zastępowane sosnami, co powoduje tworzenie się monokultury niszczącej bioróżnorodność na tych terenach. Mimo że renifery i inne dzikie zwierzęta są zależne od tych lasów, które zapewniają im nie tylko pożywienie, ale też schronienie, firmy zajmujące się wycinką ani administracja państwowa nie wydają się tym przejmować. Interesują ich tylko krótkoterminowe zyski. Ponadto drzewa są sadzone tak blisko siebie, że renifery nawet niekiedy między nimi utykają i ostatecznie umierają z głodu”.
Aby utrzymać swój styl życia, Saamowie nie mają innego wyjścia, jak żyć w harmonii z naturą, tak jak robią to od tysięcy lat. „Hodują renifery na mięso i skóry. Żadna część zwierzęcia nie jest marnowana. Tną kości i używają ich jako rękojeści noży. Ten sposób życia może być przykładem dla nas wszystkich. Zamiast kupować brazylijską wołowinę importowaną do Szwecji, ludzie mogliby rozważyć jedzenie mięsa reniferów. Jeśli chcemy utrzymać nasz sposób życia, musimy zmienić pewne rzeczy. Pomaga w tym spożywanie lokalnych produktów”.
Odelberg był pierwszym fotografem, który wypróbował nowy obiektyw LUMIX S 70–300 mm f/4,5–5,6 makro O.I.S. (Optical Image Stabilisation — optyczny stabilizator obrazu) w praktyce. „To świetny obiektyw, z optycznym stabilizatorem obrazu i ładnym efektem bokeh (rozmyciem poza głębią ostrości). Używałem go jako obiektywu portretowego podczas fotografowania starego renifera trzymanego w obozie. Saamowie wyłapują stare renifery i inne zwierzęta, które złamały nogę i nie byłyby w stanie nadążyć za stadem. Wykorzystują te zwierzęta do przeróżnych zadań i chociaż zawsze trzeba uważać na ich rogi i pamiętać, że są to mimo wszystko półdzikie zwierzęta, to bardzo przyjazne stworzenia. Mają naprawdę miękkie nosy! Ale wracając do obiektywu… Jestem z niego bardzo zadowolony. Jakość i waga sprawiają, że stanowi on doskonałe uzupełnienie mojego sprzętu”.
Historia Saamów jest częścią większego projektu, nad którym pracuje Odelberg. „Ten projekt nosi nazwę „Nordic, A Fragile Hope” i jest wynikiem współpracy ze Szwedzką Orkiestrą Narodową. Planujemy przygotowanie filmów o regionie nordyckim, do których Szwedzka Orkiestra Narodowa wykona ścieżkę dźwiękową. Jestem tym naprawdę podekscytowany! Dla mnie jest to sposób na opowiedzenie nie tylko o zmianach klimatu, ale także o bardziej zrównoważonym stylu życia. Uważam się za posłańca, za kogoś, kto ma platformę do dzielenia się opowieściami: opowieściami, które mój sprzęt LUMIX pomaga mi przekazywać”.
Joakim Odelberg
Joakim Odelberg jest cieszącym się uznaniem fotoreporterem, producentem i twórcą filmów podwodnych pochodzącym ze Szwecji. Jego przywiązanie do natury — zarówno lądowej, jak i morskiej — zaprowadziło go daleko poza granice Szwecji i przysporzyło mu wielu obserwatorów. Jako influencer jest często zapraszany do prowadzenia wykładów w Szwecji i za granicą. Był prowadzącym w popularnym programie szwedzkiej telewizji SVT „Surrounded By Nature” (Otoczeni przez naturę) i jest regularnie zapraszany w roli eksperta do porannego programu informacyjnego na kanale TV4. Jest także członkiem cieszącego się wielkim szacunkiem stowarzyszenia Explorers Club z siedzibą w Nowym Jorku, a jego sieć kontaktów obejmuje między innymi księżną następczynię tronu Szwecji, Juliana Lennona, dr Sylvię Earle, sir Davida Attenborough i astronautę Christera Fuglesanga.
Odwiedź profil Joakima Odelberga na stronie ambasadorów marki LUMIX